Friday, June 17, 2005

Asimov Romanları Hangi Sırayla Okunmalı?

Asimov Romanları Hangi Sırayla Okunmalı:
Bu soru o kadar da önemli mi? Evet, hem de nasıl tahmin edemezsiniz. Bu; "okumakta olduğunuz yazıda önereceğim sırada okumazsanız kaybedeceklerinizi asla bilemezsiniz" anlamına geliyor. Asimov romanlarını uygun sırada ve ana dillerinde satın alabilme şansına sahip ülkelerdeki Asimov okurlarının önemli bir çoğunluğunun ittifak ettiği bir sırayı önereceğim. Bu yazı ve doğru bir sıralama Asimov'u daha iyi anlayabilmek için kilit bir öneme sahip çünkü ülkemizde Asimov romanlarının başına gelenler çiğ yada pişmiş hiçbir tavuğun başına gelmemiştir. Önce kısaca buna değinelim:


Bildiğim kadarıyla Asimov romanlarından biri, (Çelik Mağaralar) ilk önce Baskan Yayınlarının küçük cep kitabı boyutlarında bir baskısıyla dilimize kazandırıldı. Kitabın hacmi ne derece özenli bir tercüme ve baskı olduğu konusunda yoruma yer bırakmıyor. Sonra ardından Altın Kitaplar sade ama garip bir tercümeyle önce Vakıf Serisi'ni bastı. Sonra Robot Serisi aynı yayınevinden basıldı. Bu yayınevinin tercümesi "Sıfırıncı Yasa"yı, "Zeroth Yasası" olarak çevirmişti. (İngilizce Zero=Sıfır, -th=ncı, örn. 5th element=5inci element) Robot Serisi ya tamamlanmıştı yada henüz tamamlanmamıştı İnkılap Yayınevi berbat bir tercümeyle "Vakıf ve Dünya"yı bastı. Robot Serisi'ni ve sonrasından Vakıf Çağı'na tekrar döndüğümüz iki romanı okumadan, bu kitabı okumak Türk okuru için bir facia olacaktı. Daha sonra Altın Kitaplar sebebi meçhul bir şekilde bu kitapların 2., 3. baskılarını yapmadı. Sahaflar fahiş fiyatlarla az sayıdaki kitabı okurlarına satmaya başladıar. Ben ve Mycogen'in diğer editörü sevgili White'la birlikte, okumadığımız - satın alamadığımız 2 kitabı sabahın ilk saatlerinde kapandığımız Beyazıt Devlet Kütüphanesi'nde okuma şansına kavuşabilmiştik. O günlerden sonra bütün kitapları özenli bir şekilde ve doğru sırayla basacak bir yayınevinin çıkmasını bekledik durduk. Sevgili White'ın İthaki Yayınları'nın yetkilileriyle arası iyidir, O da görüştükçe Asimovlardan konu açıyordu. İthaki, Asimov'un ülkemizdeki telif sorunlarıyla uzunca bir süre boğuştuktan sonra, İthaki'nin bu kitapları basacağını Bildirgeç'teki bir yazımda ilk kez ben duyurmuştum. Heyecanla beklemeye başladık. Herşeyin güzel olacağından emindik. Çünkü İthaki bilimkurguyu ülkemize sevdiren önemli yayınevlerinden biriydi. Bu işi doğru yapacaklardı. Ama öyle olmadı...

Önce İthaki'nin telif sorunları yüzünden sadece Vakıf Serisi'ni basabileceğini "içerdeki" ağızlardan öğrendik. Daha sonra Robot Serisi'nin haklarının bir başka yayınevine ait olduğunu öğrendik ve hep bir ağızdan "Ne Alakaaa!??" dedik. Daha önce hiç roman basmamış bir yayıneviydi bu. Hem de bir devlet kurumuydu. Tübitak. Yani Bilim ve Teknik. Robot Serisi'nin akibeti meçhul. Gelelim İthaki'nin ettiklerine!

Önce Foundation'u bastılar. Bu doğru bir hamle. Asimov roman serileri içinde Okunması gereken ilk kitap. Ama ikinci kitap olarak basılan kitap... Ah... Yapılacak en kötü şeyi yaptı İthaki. Kronolojik sırayı takip etti. George Lucas, Star Wars'lara Episode 1'den başlasa bu kadar berbat etmezdi. "Vakıf Kurulurken" seri romanlar içinde kesinlikle ve kesinlikle okunması gereken son kitap! Romanlar hakkında ipucu vermemek için daha fazla açıklama yapmıyorum. Ama siz siz olun serilerin bütün kitaplarını okumadıysanız (Foundation and Earth ve Forward the Foundation hariç) Prelude to Foundation'u okumayın. Kafanız karıştıysa merak etmeyin aşağıya bir liste koydum. Ne yaptın İthaki? Niye yaptın?

Gelelim Asimov romanlarının hangi sırayla okunacağına... Asimov'u önce tanımanız gerek. Bunun için seri olmayan tekil kitaplarından birini en çarpıcısını okumalısınız. Bu ilk kitap önemli. Sonra serilere geçeceksiniz. Eğer bu sıralamaya uyma şansınız olursa bilin ki bir kitabın size verebileceği okuma zevkinin en büyüklerinden biri sizi bekliyor!
İşte sıralama:

1- End Of Eternity (Sonsuzluğun Sonu, tekil kitap)

Vakıf Serisi:
2- Foundation (Vakıf)
3- Foundation and Empire
4- Second Foundation
5- Foundation's Edge (ilk büyük şok)

Robot Serisi:
6- Caves of Steel
7- The Naked Sun
8- The Robots of Dawn (ikinci büyük şok)
9- Robots and Empire
Tekrar Vakıf Serisi:
10- Prelude to Foundation (son şok ve artık başka kitaplar size boş ve anlamsız görünecek)
11- Forward to Foundation
12- Foundation and Earth

Bütün bu kitapları okuduktan sonra seri içinde hayati önemi olmayan ama aynı gerçekliklerde geçen
Kısa Robot Hikayeleri:*The Complete Robot*Robot Dreams*Robot Visions*Gold: The Final Science Fiction Collection
İmparatorluk Romanları:*The Stars, Like Dust*The Currents of Space*Pebble in the Sky

isimli romanları yada tercümelerini okuyabilirsiniz.Ama önce numaralandırılmış sırayı takip etmelisiniz!

30 comments:

Hakan Uygun said...

Aslında Tubitak daha önce roman yayınladı. Jules Verne romanlarının bir kısmı Tubitak tarafından tayınlandı.

Tabiki Asimov Romanlarını yayınlarlar mı, yayınlarlarsa kaç yıl sürer bilemem...

Don Quijote said...

Hmm, doğrudur. Ama en azından Bilim ve Teknik dergisi roman basmakla bugünlere gelmedi bunu biliyoruz. Aslına bakarsanız kimin bastığının önemi yok ama keşke sıralamayı bozmadan ve titizlikle ele alan birileri bassaydı Asimovları.

Umka said...

Saolsun ithaki "Vakıf dizisi 1" olarak Vakıf Kurulurken - Prelude to Foundation"i yayinladigi icin bu tat bizde yarim kaldi

Anıl Öztürk said...

Isaac Asimov'un kitaplarindan sadece "Beginnings: The Story of Origins - of Mankind, Life, the Earth, the Universe"un telifi TUBITAK'tadır, kitabın yayinlanma tarihi belli degildir.
Bilginize sunarız.

TÜBİTAK'a sitenizde gördüğüm bu yazıdan sonraa başvuruda bulundum ve bu yanıtı aldım.

Gerekli düzeltmenin yapılması ve Robot Serisi'nin ilgili ayınca yayınlanmasını arz ederim

anneeee said...

Merhaba,

bu sırayı takip ediyorum ama bir sorum olacaktı. Vakıf serisi ve robot serisi farklı değiller mi? Önce vakıfları bitirip sonra robotlara geçemez miyim?

Don Quijote said...

Robot serisi ve vakıf serisi birlikte okunmalı. Burada verdiğimiz liste iki seriyi de kapsıyor. Ve doğru sıralamasıyla... İyi okumalar :-)

anneeee said...

İçimde önlememez bir istek vardı ama bu kesin cevaptan sonra bastırıyorum. Teşekkür ederim :)

Don Quijote said...

Asimov Romanları hangi sırayla okunmalı yazım bu konuda rehberlik arayan okuyucular için ufuk açıcı tartışmalar doğurdu. Sıralamamı eleştirenler var (kendi sitelerinde va farklı yerlerde) ne var ki ben hala bu sıralamanın okuyucu zevki açısından en iyi sıralama olduğunu düşünüyorum. Örneğin Sonsuzluğun Sonu'nu en başa koymamın sebebi okuyucunun seri Asimov'lara başlamadan önce Asimov'u tanımasının iyi olacağına olan inancımdır. Spoiler vermeden tezimi açık seçik anlatmam imkansız görünüyor. Listedeki her romanı en az 5er kere okumuş biri olarak "okuyucu zevki" gözetilerek oluşturulmuş bir liste diye altını tekrar çizmek istiyorum. Asimov'un önerdiği sıra bu değildir, evet. Ama bu kimin umurunda! Yazarlar ve şairler kendi eserlerine kimi zaman okuyucu kadar hakim olamazlar. Onları yazar olarak severiz, eleştirmen ya da bilimkurgu sever olarak değil...

emre said...

yazım sırasına göre okursak, "foundation's edge" den sonra "foundation and earth" ü okumamız gerekir. ama onun en son okunmasını tavsiye etmişsiniz. "foundation and earth" ü "prelude to foundation" önce "foundation's edge" sonra okusak okuma zevki açısından çok mu etkilenir

Don Quijote said...

Ben bir okur olarak kendi deneyimimin muhteşemliğini paylaştım. Asimov romanlarının okuma sırasıyla ilgili zaten bir tartışma mevcut. Buradaki yorumların bazılarında da konuyla ilgili ateşli fikirler görebilirsiniz. Bu tartışmalar bitmez. Ben yukarıdaki sırada okudum ve doğru sıranın bu olduğunu düşünüyorum. Verdiğim bu sırada okuyunca, bütün romanları tek bir film kurgusu gibi algılayabiliyorsunuz. Bu sıralamanın güzelliği bence budur. Dikkat edin "bence" diyorum. Öte yandan tavsiyeme uyup da bu sırada okuyanlar içinde şimdiye kadar memnuniyetsizlik ifade eden hiç kimse olmadı. Foundation and Earth -yine şahsi düşüncem- bütün seri içinde en zayıf olan romandır. O yüzden araya onu almayın derim. Yukarıda bahsettiğim film kurgusu gibi bütüncül kurguyu bozacaktır. Asimov romanlarının bütününden tek büyük bir roman ya da film gibi faydalanmak, okumak, hayal etmek, zevk almak istiyorsanız yazıda verdiğim sıra en iyi sıradır. Ben bu sırada okudum. Sonrasında da her romanı üç beş kere tekrar okudum. Yaşadığı avantajı paylaşan biri olarak görün beni. Romanların sahibi değilim. Romanlar ortada, istediğiniz sırada okuma özgürlüğüne sahipsiniz.

emre said...

yazı için teşekkürler.

sonsuzluğun sonu'nu okudum çok beğendim.
diğer kitapları da edindim. zaman buldukça okuyacağım.
daha önce hiç seri şeklinde kitap pek okumamıştım.
kitapları okuma hızımız nasıl olmalı?
bir kitabı bitirir bitirmez sıradaki kitaba geçmeli miyiz? çok uzun ara verirsek (yada arada başka kitap okursak) önceki kitabı unutma riskimiz nedir?

(kitaplarda tutarlık açısından önemli dayalı çok küçük ayrıntılar var mı?)

Don Quijote said...

Seri kitapları ne kadar az aralıklarla okursanız o kadar iyi olur. Kitaplarda birbiri ile bağlantılı pek çok ayrıntı var.

Unknown said...

Vakif-imparatorluk serisi icin 2 tane olasiligimiz var. Ithaki ve Altin kitaplar. Siz hangsini onerirsiniz? Ben altin kitaplari asagi yukari tamamladim ama ithaki daha iyiyse onlari da alabilirim.

Unknown said...

Bir de bu robot serisini toparlayamadim bir turlu. Celik magralari Baskan'dan buldum ve almadim altin kitaplardan ölü gezegeni almak icin. Ancak piyasada ölü gezegen yok. Ayrica kurtaricinin varligina dair kanit bile bulamadim resmen. Bunlari bulabilecegim bir yer var midir? Bir de celik magralar - ölü gezegenler arasinda ciddi bir fark olur mu ki? Hic icime sinmiyor ama alsam mi?

Don Quijote said...

İthaki'nin tercümesi daha özenli, ancak Altın Kitaplar tercümesinin dili de çok akıcı, bunu belirtmeliyim. Kısacası bende her iki yayınevi tercümesi de bulunuyor.

Robot serisinin kitapları için eski kitapçılarda aramaktan başka şansınız malesef yok. Ben, bende olmayan bir kitap için (piyasada olmayan bir Asimov kitabıydı) İstanbul'daki Beyazıt Devlet Kütüphanesine gidip bir gün boyunca okuyup bitirimiştim. Son çare olarak bu seçenek de düşünülebilir. Kolaylıklar dilerim.

gürer tam35 said...

merhaba, verdiğiniz sıraya göre okumaya başladım kitapları, bir sorum var, iki gurup kitabı bu sırannın neresinde okuyayım?

the currents of space, the stars like dust ve pebble in the sky ilk gurup, bunlar imparatorluk ile bağlantılı romanlar.

ayrıca tekil romanlar out of everywhere, nemesis, nightfall one ve the god themselves romanları var. bu iki gurup kitabı da edindim. vakıf serisi ve ardından robot serisini sizin verdiğiniz sıraya göre okuyup, imparatorluk ile bağlantılı romanları okuyup vakıf serisinin devamı olan 3 kitabı okumayı sonra da yazdığım 4 tekil romanı okumayı planlıyorum. bu düşüncem için bana yön verirseniz çok memnun olurum. ışık ve sevgiyle kalın.

Don Quijote said...

Sevgili Gürer; tekil romanları sıra gözetmeksizin istediğiniz zaman okuyabilirsiniz. Bağlantılı romanları ise, şahsi kanaatimce, vakıf ve robot serileri bittikten sonra okursanız daha güzel olur.

r0tt0 said...

öncelikle yazınız için teşekkür ederim. ben altın kitaplardan okumak istiyorum seriyi fakat Foundation and Earth adlı kitabı altın kitaplarda bulamadım. acaba çevrilmedi mi, çevrildiyse hangi isimle çevrildi? bir de robot serilerinin türkçe karşılıklarını (varsa altın kitaplardan) yazabilir misiniz?

benim bulduklarım şu şekilde (altın kitaplar yay. ve basım tarihleri):
1-imparatorluk (1983)
2-altın galaksi (1983)
3-gizli tanrılar (1983)
4-galaksi çöküyor (1984)
5-?
6-imparatorluk kurulurken (1988)
7-erişilmez imparatorluk (1993)

Don Quijote said...

Foundation and Earth, Vakıf ve Dünya adıyla İnkılap'tan yayınlandı. Kötü bir tercüme.

Altın Kitaplar'daki Robot serisi isimleri şöyle:

6- Caves of Steel: Ölü Gezegen
7- The Naked Sun: Güneşin Tanrıları
8- The Robots of Dawn: Şafağın Robotları
9- Robots and Empire: Kurtarıcı

Don Quijote said...

Ben Sonsuzluğun Sonu'nu okudum. çevirisi gayet iyi.

FallenAngel said...

Bu yaının aynısını Kayıp Rıhtım'da görmüştüm. Birisi diğeriden almış ya da yazarlar aynı, hangisi doğru bilemem.

Ayrıca bu okuma sırası çok yanlıştır. Şu linkte Asimov'un tavsiye ettiği okuma sırası mevcuttur.

"Eğer okuyacaksanız, bu sırayla okumanızı tavsiye ederim" diyor Asimov yani.

perim ersalan said...

foundation'ı hiçbir yerde bulamıyorum nerde bulabileceğime dair önerisi olan varsa yardımcı olursa çok sevinirim

Don Quijote said...

http://www.ithaki.com.tr/bilimkurgu/vakif-dizisi-takim-7-kitap.htm

Unknown said...

https://drive.google.com/open?id=0B3HMHI2GsMyFaDR5c2YtWkdwZ2c

Uğraştırdı ama seriyi toparladım. Sevgiler...

Selim Kendir said...

Cemal Polat çok teşekkürler

Unknown said...

Merhaba. Blogun yazıldığı tarihe baktım ve 2005 yılını gördüm üzerinden 12 yıl gibi bir süre geçmiş ve şimdi yazıyorum umarım bir gören olur bu yazımı. Yazma sebebim ise 2005 yılında liseye yeni başlamıştım ve roman okumak pek de ilgimi çekmiyordu. Yıllar ilerledikçe yazılmış olan güzel kitapların farkına vardım ancak bazıları için de iş işten geçmiş durumdaydı. Isaac Asimov'un Vakıf serisi gibi. Bu aralar İthaki yayınları tekrardan basımını yapacakları yönünde sinyaller veriyor gibiler. White arkadaşımızın arası hala İthaki yetkilileriyle iyi ise ya da İthaki yayınlarından bitileriyle bir bağlantısı var ise bir malumat verebilme ihtimali var mı acaba konuyla alakalı.

Don Quijote said...

Malesef. Fakat yeni baskilarin gelmekte olduguna dair bazi haberler okudum degisik yerlerde...

Unknown said...

https://drive.google.com/open?id=0B3HMHI2GsMyFaDR5c2YtWkdwZ2c

keyifli okumalar

Yakup YÜCE said...

Link için teşekkürler!

Hasan Gökçeoğlu said...

Yıl olmuş 2021 bu yazı hala Asimov hayranlarına yol gösteriyor. Teşekkürler :)